Handel podróbkami – co robić aby mu zapobiegać?
Mimo licznych działań edukacyjnych, prewencyjnych i egzekucyjnych handel podróbkami to wciąż ogromny problem. Wg. danych Europejskiego Urzędu ds. Własności Intelektualnej z 2022r. aż 37% młodych Europejczyków celowo i świadomie kupiło podrabiane towary. To duży odsetek. Warto zatem ciągle przypominać o efektach handlu podróbkami: to nie tylko straty finansowe oryginalnych producentów, nielegalne zyski organizacji przestępczych, ale również ryzyko przy używaniu podrabianych produktów z powodu niskiej jakości materiałów lub nieznanego składu.
Amazon Brand Registry/Rejestr Marek
Amazon jako jedna z największych platform e-commerce prowadzi wiele ciekawych działań na rzecz ochrony własności intelektualnej w ramach ochrony zarówno sprzedawców, jak i kupujących. Jedną z nich jest bezpłatny rejestr sprzedawców, którzy są właścicielami własności intelektualnej zwany Brand Registry (Rejestr marek). Jest w nich już ponad 700 tysięcy aktywnych marek. Wraz z postępującą automatyzacją umożliwia on szybkie i sprawne odnajdywanie i zgłaszanie naruszeń. Uczenie maszynowe pozwala zarówno zablokować wprowadzenie podróbek do obrotu, jak i zakładanie kont przez oszustów. Dzięki Brand Registry w 2022 roku, w stosunku do roku poprzedniego, średnia liczba zasadnych zgłoszeń dokonanych przez marki w rejestrze spadła aż o 25%! A dodatkowo powstrzymano ponad 2,5 miliona prób założenia nowych kont przez oszustów. W 2021 takich prób było ponad 6 milionów, a więc wprowadzone zabezpieczenia przynoszą wymierne skutki.
„Każdego dnia w naszych sklepach na całym świecie wprowadzanych jest ponad 5 miliardów aktualizacji oferty produktowej, od kosmetycznych zmian w istniejącej ofercie po dodanie zupełnie nowych produktów. Wykorzystujemy jedne z najbardziej zaawansowanych technologii, w tym techniki uczenia maszynowego, aby móc wykrywać potencjalne oszustwa lub nadużycia, jeszcze zanim jakiekolwiek oferty zostaną opublikowane w naszych sklepach. Analizujemy tysiące sygnałów behawioralnych, powiadomienia o naruszeniach praw autorskich i skargi klientów, dzięki którym możemy zaobserwować trendy dotyczące nadużyć.” – tłumaczy Cezary Sowiński z Amazon.com
„Rozwój usług platformy sprzedażowej Amazon bardzo korzystnie wpływa na popularyzowanie wiedzy o przedmiotach o prawa własności intelektualnej. Oferowane przez Amazon narzędzia ochrony -m.in. Brand Registry / Rejestr marek nie tylko pozwalają na efektywne dochodzenie swoich praw przez sprzedawców, ale także uświadamiają im, że o taka ochronę należy odpowiednio zadbać. W kancelarii JWP coraz częściej współpracujemy z przedsiębiorcami, którzy potrzebują doradztwa związanego ze sprzedażą produktów w Internecie – rejestracją znaków towarowych lub wzorów przemysłowych, ale także koniecznością sprawdzenia czy nie są naruszane cudze prawa.” – zauważa Arletta Miciukiewicz-Dutt, rzecznik patentowy, która na co dzień pracuje z przedsiębiorcami
Ochrona własności intelektualnej w praktyce
Zautomatyzowane systemy oparte na algorytmach i analizach behawioralnych nie rozwiążą wszystkich problemów i nie ocenią każdego zgłoszenia. Szczególnie kłopotliwe jest określenie wiarygodności zgłoszenia o naruszeniu praw własności intelektualnej. Dlatego Amazon każdorazowo szczegółowo bada wszystkie zawiadomienia o naruszeniu.
Jak się okazuje niektórzy przestępcy są niezwykle wytrwali. W 2022 roku trzy firmy udawały prawowitych właścicieli praw własności intelektualnej i łącznie złożyły ponad 4 tysiące fałszywych roszczeń o naruszenie ich praw przeciwko partnerom sprzedaży Amazon, starając się usunąć tych sprzedawców i ich produkty ze sklepu. Strategia ta czasami odnosiła skutek, bo składali nie tylko fałszywe zgłoszenia o naruszeniu praw własności intelektualnej, ale stworzyli również jednorazowe strony internetowe ze zdjęciami produktów skopiowanymi ze sklepu Amazon i próbowali wykorzystać je jako dowód, że są prawowitymi posiadaczami praw autorskich. Proceder ten został zatrzymany, a w marcu 2023 Amazon skierował pozwy sądowe przeciwko wszystkim trzem firmom.
Specjalna jednostka ds. przestępstw związanych z fałszerstwami (Counterfeit Crimes Unit, CCU) współdziałała w pozwaniu lub zgłaszaniu podejrzenia wobec ponad 1,3 tys. przestępców. Dzięki działaniom CCU, udało się doprowadzić do oskarżenia osoby odpowiedzialnej za wprowadzanie na rynek produktów, które naraziły Cisco na straty liczone w milionach dolarów. Oskarżonemu grozi od czterech do sześciu i pół roku więzienia i strata 15 milionów dolarów. Dodatkowo dzięki zgłoszeniom i działaniom podjętym przez odpowiednie organy ścigania przeprowadzono naloty w kilku chińskich prowincjach umożliwiając konfiskatę ponad 240 tys. podrobionych towarów i likwidację trzech dużych siatek fałszerzy.
Edukacja to podstawa
Jednak walka z produkcją i handlem podróbkami to jedna strona medalu. Po drugiej jest edukacja i walka z popytem na tego typu towary. Zarówno Amazon, jak kancelaria JWP, organizuje i bierze udział w wielu wydarzeniach skierowanych do przedsiębiorców i naukowców, których celem jest uświadomienie im konieczności ochrony własnych wynalazków, marek i projektów. W ten sposób dajemy im do ręki narzędzia, dzięki którym mogą chronić efekty swojej ciężkiej pracy. W zeszłym roku były to m.in. konferencja „Własność intelektualna w dobie zmian”, „Rola własności intelektualnej w budowaniu innowacyjnej gospodarki” czy „Niepewny rynek, pewna ochrona, czyli jak zaplanować ochronę produktu by nie stracić.”. Do szerokiej publiczności dotarł Amazon wraz z Forum Konsumentów swoją dedykowaną kampanię „Żyj Oryginalnie”. Jej wyjątkowość polegała na skupieniu się na pozytywnych aspektach związanych z otaczaniem się autentycznymi produktami. Udało się z nią dotrzeć do ponad 8 milionów osób w Polsce!
Wielotorowe podejście skupiające się zarówno na edukacji kupujących, jak i ochronie sprzedawców z pewnością się opłaci, a kolejne badania Europejskiego Urzędu ds. Własności Intelektualnej będą odnotowywały spadek liczby osób świadomie kupujących podróbki.
