Patent może przestać obowiązywać, kiedy upłynie czas, na który został udzielony, czyli maksymalnie po 20 latach. Jednak są też inne przyczyny. Patent wygasa, jeśli uprawniony nie wniesie na czas opłaty okresowej. Uprawniony może też zrzec się patentu przed Urzędem Patentowym. Przepisy przewidują również wygaśnięcie patentu w przypadku trwałej utraty możliwości korzystania z wynalazku lub z powodu braku potrzebnego do tego materiału biologicznego, który stał się niedostępny i nie może być odtworzony na podstawie opisu.
Czy patent może wygasnąć?
Patent może wygasnąć z kilku przyczyn określonych w prawie. Najczęstsze z nich to:
- Upływ okresu ochrony patentowej: Patent wygasa automatycznie po upływie okresu, na który został udzielony. W Polsce, zgodnie z Prawem własności przemysłowej, czas trwania patentu wynosi zazwyczaj 20 lat od daty zgłoszenia wynalazku w Urzędzie Patentowym.
- Zrzeczenie się patentu przez uprawnionego: Uprawniony może się zrzec patentu, co musi nastąpić w określonym trybie przed Urzędem Patentowym i za zgodą osób, którym przysługują prawa na patencie.
- Nieuiszczenie opłaty okresowej: Jeśli opłata okresowa nie zostanie uiszczona w przewidzianym terminie, patent również wygasa. W takim przypadku, dzień wygaśnięcia patentu jest dniem upłynięcia poprzedniego okresu ochronnego.
- Trwała utrata możliwości korzystania z wynalazku: W przypadku wynalazków biotechnologicznych, patent może wygasnąć, jeśli niezbędny do jego wykorzystania materiał biologiczny stanie się niedostępny i nie można go odtworzyć na podstawie opisu patentowego.
Oprócz powyższych przyczyn, istnieje możliwość ograniczenia patentu na wniosek uprawnionego z patentu, który może być rozpatrywany przez Urząd Patentowy. Ograniczenie to polega na zmianie zastrzeżeń patentowych. Warto także pamiętać, że patent może zostać unieważniony w całości lub części na wniosek każdej osoby, jeżeli wykaże ona, że nie zostały spełnione ustawowe warunki wymagane do uzyskania patentu. Istnieje również możliwość złożenia sprzeciwu w ciągu 6 miesięcy od daty publikacji, co jest znacznie tańszym i prostszym postępowaniem, jednak w tym wypadku należy monitorować rynek udzielenia patentów, by zdążyć ze sprzeciwem w wymaganym terminie.