Ochrona praw autorskich

Udostępnij:

Ochrona prawnoautorska obowiązuje od momentu stworzenia oryginalnego utworu. Przysługuje twórcy z chwilą jego utrwalenia, bez konieczności spełniania jakichkolwiek formalnych wymogów. Oznacza to, że prawa autorskie nie wymagają rejestracji, zgłaszania czy wnoszenia opłat związanych z ich ochroną. Prawo autorskie chroni utwory, przyznając określone uprawnienia ich twórcom lub właścicielom autorskich praw majątkowych. Prawo autorskie ochrania również takie dobra osobiste jak wizerunek i tajemnica korespondencji.

Szczególnie w przypadku podmiotów z branży kreatywnej i kulturalnej, autorskie prawa majątkowe mają istotną, wymierną wartość, wobec czego odpowiednie zarządzanie transferem i wykonywaniem tych praw stanowi istotny obszar ich działalności. Dlatego wychodzimy naprzeciw rosnącemu zapotrzebowaniu na usługi w tej dziedzinie. Pomagamy klientom w różnych obszarach związanych z ochroną przysługujących im praw autorskich – zabezpieczamy bezpieczny i skuteczny obrót autorskimi prawami majątkowymi, doradzamy jak tworzyć i prowadzić działalność unikając naruszeń, wspieramy w negocjacjach i reprezentujemy klientów przed sądem w sprawach dotyczących roszczeń związanych naruszeniem autorskich praw majątkowych lub dóbr osobistych, a także w sprawach karnych, dotyczących oskarżeń o plagiat.

Jako Grupa JWP, w której skład wchodzą zarówno kancelaria patentowa, jak i kancelaria prawna zapewniamy kompleksową obsługę spraw z zakresu ochrony praw autorskich. Bogate doświadczenie naszych ekspertów oraz umiejętność poruszania się w skomplikowanej materii prawa autorskiego, prasowego i reklamy powodują, że klienci ufają naszym poradom prawnym i powierzają reprezentowanie swoich interesów.

Co chroni prawo autorskie?

Prawo autorskie to dziedzina prawa własności intelektualnej, która chroni utwory, czyli wszelkie wytwory ludzkiej kreatywności o indywidualnym charakterze. Do podlegających ochronie prawnoautorskiej utworów można zaliczyć m.in.: utwory literackie, wizualne, muzykę, film, czy design. Prawa autorskie dotyczą wszelkiej twórczej działalności, która ma indywidualny charakter, niezależnie od sposobu jej wyrażenia, wartości czy formy. Nie ma tu również znaczenia czy dany utwór został upubliczniony. Prawo autorskie dotyczy nie tylko treści artystycznych, czy rozrywkowych, ale również m.in. rozpraw naukowych, prac licencjackich, magisterskich, doktoranckich czy artykułów i publikacji podsumowujących badania naukowe.

To, czego nie obejmuje ochrona prawnoautorska, to materiały urzędowe, akty prawne i ich urzędowe projekty, opublikowane opisy patentowe, proste informacje prasowe, a także odkrycia, idee, procedury, koncepcje matematyczne czy metody i zasady działania.

Jak możemy Ci pomóc?

Kancelaria JWP wspiera klientów we wszelkich kwestiach związanych z ochroną ich twórczości. Sporządzamy opinie prawne i ekspertyzy, w których weryfikujemy Państwa projekty pod kątem możliwości naruszenia praw osób trzecich oraz doradzamy jak zminimalizować ewentualne ryzyko. Przygotowujemy i pomagamy w negocjowaniu umów z zakresu prawa autorskiego – od umów o stworzenie utworu, przez umowy licencji, umowy wydawnicze, umowy przenoszące autorskie prawa majątkowe i wiele innych. W przypadku sporów z zakresu prawa autorskiego, wspieramy klientów na etapie negocjacji oraz reprezentujemy przed sądem.

Prawo autorskie – usługi:

  • przygotowanie opinii prawnych i ekspertyz z zakresu prawa autorskiego
  • przygotowanie i wsparcie w negocjowaniu umów m. in. o stworzenie utworu, licencyjnych, przenoszących autorskie prawa majątkowe, umów wydawniczych, dystrybucyjnych i innych
  • wsparcie prawnych aspektów zarządzania i komercjalizacji wizerunku
  • przygotowanie listów ostrzegawczych i wsparcie w negocjacjach przedsądowych
  • reprezentacja przed sądem w sprawach dotyczących naruszenia praw autorskich i dóbr osobistych
  • doradztwo w zakresie zgodnej z prawem reklamy
  • opracowywanie programów ochrony praw autorskich
  • prowadzenie szkoleń i warsztatów dotyczących prawa autorskiego i prawa prasowego
  • doradztwo i pomoc w uzyskaniu WIPO Proof

Chcesz wiedzieć więcej?

Na czym polega ochrona praw autorskich?

Twórcom chronionych utworów przysługują dwojakiego rodzaju uprawnienia. Pierwsze z nich, autorskie prawa osobiste, to między innymi niezbywalne i nieograniczone w czasie prawo autora dzieła do podpisywania utworu jego nazwiskiem, a także prawo do zachowania integralności utworu. Drugi typ uprawnień to autorskie prawa majątkowe, które zapewniają ich właścicielowi wyłączność komercyjnej eksploatacji utworu. Autorskie prawa majątkowe mogą być dziedziczone, sprzedawane i licencjonowane.

Autorskie prawa osobiste to element systemu ochrony praw autorskich i praw pokrewnych określonych w ustawie z dnia 4 lutego 1994 r. Osobiste prawa autorskie dotyczą szczególnie chronionych z mocy ustawy przywilejów twórcy wobec dzieła, a przede wszystkim: prawa do przypisywania autorstwa (z imienia i nazwiska lub pod pseudonimem), prawa do decyzji o pierwszym upublicznieniu dzieła oraz prawa do sprawowania nadzoru. Ochrona autorskich praw osobistych dotyczy specjalnego traktowania więzi między autorem a jego dziełem.

Oprócz niezbywalnych praw osobistych autorowi przysługują również prawa majątkowe związane z uzyskiwaniem wynagrodzenia w zamian za prawo do użytkowania swojego dzieła. Wszystkie autorskie prawa majątkowe pierwotnie przysługują twórcy, ale mogę być one sprzedawane, dziedziczone lub licencjonowane. W ramach ochrony autorskich praw majątkowych twórca, licencjobiorca lub podmiot zbiorowego zarządzania prawami autorskimi może domagać się odpowiedniego wynagrodzenia za nieuprawnione wykorzystanie utworu.

Zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych, to twórca decyduje o losach stworzonego przez siebie utworu, w tym o jego pierwszej publikacji oraz o korzystaniu i rozporządzaniu utworem na poszczególnych polach eksploatacji, a także udziela zgody na wykonanie jego przeróbek, czy adaptacji. W przypadku tzw. utworów pracowniczych, wskazane uprawnienia przysługują pracodawcy.

W razie zbycia autorskich praw majątkowych, prawo korzystania i rozporządzania utworem na odpowiednich polach eksploatacji służy każdoczesnemu właścicielowi tych praw. W zakresie udzielonej licencji, licencjobiorca ma prawo do eksploatacji dzieła, a licencjobiorca wyłączny – o ile umowa nie stanowi inaczej – również prawo do dochodzenia na swoją rzecz roszczeń z tytułu naruszenia autorskich praw majątkowych.

Istotnym aktorem na scenie autorskich praw majątkowych w Polsce są także organizacje zbiorowego zarządzania m. in. Związek Autorów i Kompozytorów Scenicznych (ZAiKS), Stowarzyszenie Filmowców Polskich (SFP) czy Związek Artystów Scen Polskich (ZASP), które w imieniu artystów zajmują się m. in. zbieraniem i rozdzielaniem tantiem. W zakresie pól eksploatacji objętych zbiorowym zarządzaniem, odpowiednia organizacja zbiorowego zarządzania może również wytoczyć powództwo o naruszenie praw autorskich.

W Polsce materię praw autorskich reguluje ustawa z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Ustawa wprowadza podział na autorskie prawa osobiste i autorskie prawa majątkowe, o różnym charakterze i zakresie obowiązywania.

W Polsce autorskie prawa osobiste są chronione bez ograniczenia w czasie, a autor nie może się ich zrzec. Autorskie prawa osobiste obejmują uprawnienie twórcy do przypisania mu autorstwa dzieła, które – w zależności od woli twórcy – może być oznaczane jego imieniem i nazwiskiem, pseudonimem albo udostępniane anonimowo. Przyznaje również autorowi prawo do decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności, nienaruszalności treści i formy utworu, jego rzetelnego wykorzystania oraz nadzoru nad korzystaniem z utworu.

Autorskie prawa majątkowe w Polsce obejmują prawo do korzystania z utworu, rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji, a także prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu przez inne osoby. Autorskie prawa majątkowe co do zasady przysługują pierwotnie twórcy, a następnie jego następcom prawnym tj. podmiotom, którym twórca je odsprzedał lub udzielił licencji. W Polsce, ochrona autorskich praw majątkowych wygasa po upływie 70 lat od śmierci twórcy. Od tej pory utwory znajdują się w domenie publicznej i mogą być przez każdego wykorzystywane nieodpłatnie i bez ograniczeń.

Wyjątkowo, wyłączność twórców i właścicieli autorskich praw majątkowych jest ograniczona przez określone w ustawie formy dozwolonego użytku utworów chronionych. Bez zgody twórcy oraz bez obowiązku zapłaty wynagrodzenia dozwolone jest m. in. cytowanie utworów, czy korzystanie z nich na potrzeby parodii, pastiszu lub karykatury.

Czym jest utwór? Ta każde dzieło powstałe dzięki ludzkiej kreatywności, które ma indywidualny charakter i jest w jakiś sposób utrwalone. Nie ma tu znaczenia ani jego forma, ani wartość. Na ochronę utworu nie wpływa to czy jest on ukończony lub to w jaki sposób jest wyrażony. Dla uzyskania ochrony utworu ważne jest jego ustalenie.

Utwór stanowi majątek autora, który decyduje o jego wykorzystaniu na różnych polach eksploatacji. Pola eksploatacji to sposoby korzystania z utworu np. nagrywanie, drukowanie, sprzedaż powielonych egzemplarzy. Jasne określenie pól eksploatacji utworu jest istotne w zakresie ochrony twórczości szczególnie przy umowach przeniesienia lub sprzedaży praw majątkowych.

Masz pytania? Skontaktuj się z nami!

Zespół naszych doradców udzieli kompleksowej pomocy. Będziesz mógł polegać na naszej wiedzy i doświadczeniu.
Sukces naszej współpracy wymaga sprawnej komunikacji i dialogu. Napisz, jak możemy Ci pomóc?

Usługi pokrewne

Ochrona praw autorskich w Internecie

Ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa

Ochrona baz danych

Przeczytaj najnowsze artykuły na blogu

Rekomendacje

Warszawa

JWP Rzecznicy Patentowi
ul. Mińska 75
03-828 Warszawa
Polska
T: 22 436 05 07
E: info@jwp.pl

NIP: 526 011 18 68
REGON: 010532597
KRS: 0000717985

Gdańsk

JWP Rzecznicy Patentowi
Budynek HAXO
ul. Strzelecka 7B
80-803 Gdańsk
Polska
T: 58 511 05 00
E: gdansk@jwp.pl

Kraków

JWP Rzecznicy Patentowi
ul. Kamieńskiego 47
30-644 Kraków
Polska
T: 12 655 55 59
E: krakow@jwp.pl

Wrocław

JWP Rzecznicy Patentowi
WPT Budynek Alfa
ul. Klecińska 123
54-413 Wrocław
Polska
T: 71 342 50 53
E: wroclaw@jwp.pl